ABD Başkanı Donald Trump, ABD'ye ithalat yapan tüm ülkelere yönelik yeni gümrük vergilerini duyurdu. Bu plan, tüm ülkelere en az yüzde 10'luk bir vergi getiriyor ve Türkiye de bu ülkeler arasında yer alıyor. Çin ve Vietnam gibi bazı ülkelere ise daha yüksek vergiler uygulanacak. 

 

Trump, "Bu, ekonomik bağımsızlık ilanımızdır" diyerek, ABD'nin yıllarca uyguladığı serbest ticaret politikasını terk ettiğini belirtti. Bu adım, küresel ticaret açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Trump: Amerika Yağmalandı

Trump, ABD'nin yıllarca birçok ülke tarafından "yağmalandığını, talan edildiğini ve sömürüldüğünü" iddia etti. "Bugün Amerikan işçisinin yanında duruyoruz ve nihayet Amerika'yı önceleyen bir politika izliyoruz" diyerek, bu günü "Kurtuluş Günü" olarak nitelendirdi ve Amerikan tarihindeki en önemli günlerden biri olarak tanımladı. Seçim kampanyasında ABD için yeni bir "refah çağı" vaadinde bulunan Trump, hükümete gelir sağlamak ve üretimi artırmak amacıyla yeni tarifeler getireceğini belirtmişti.

Hangi Ülkelere Ne Kadar Vergi Geliyor?

Yeni tarifeler, ABD'ye ithalat yapan pek çok ülkeyi kapsıyor. ABD'nin hangi ülkelere ne kadar vergi uygulayacağına dair detaylı listeyi öğrenmek için ekteki dosyaları inceleyebilirsiniz.

Dünyadan Tepkiler

Yeni gümrük vergileri kararı, dünya çapında geniş yankı uyandırdı. Çin Ticaret Bakanlığı, kararın ardından "kararlı karşı önlemler" alacaklarını açıkladı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, gümrük vergilerinin dünya ekonomisine büyük darbe vuracağını ve milyonlarca insan için vahim sonuçlar doğuracağını söyledi. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, kararın "mantıklı bir dayanağı olmadığını" ifade etti. İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, ABD ile ticaret ve iş birliğini yeniden başlatmak istediklerini belirtti. Diğer ülkelerden de benzer tepkiler gelirken, Brezilya hükümeti Dünya Ticaret Örgütü'ne başvurmayı değerlendiriyor.

Piyasalar Tepki Gösterdi

Trump'ın yeni gümrük vergileri açıklamasından kısa bir süre sonra ABD borsalarında ciddi düşüşler yaşandı. Dow Jones, yüzde 1,8 değer kaybetti, S&P yüzde 2,7, Nasdaq ise yüzde 3,3 geriledi. Asya borsalarında da benzer düşüşler gözlemlendi. Şanghay Bileşik Endeksi yatay seyrederken, Hong Kong'un Hang Seng Endeksi yüzde 1,2, Tokyo'daki Nikkei 225 yüzde 2,9 düştü. Altın fiyatı güvenli liman olarak rekor kırarken, Bitcoin ise 83 bin dolara geriledi.

Amerikan İş Dünyası Ne Dedi?

Trump'ın açıklamaları, ABD iş dünyası tarafından eleştirildi. Çin'den ithal edilen çoğu mala ek olarak yüzde 34'lük bir vergi uygulanacak olması, ticaret gruplarının tepkisini topladı. Ulusal Restoranlar Birliği, "Bu tarifelerin uygulanması, restoran işletmecilerinin işlerini sürdürmekte zorluk çekmesine yol açacak" dedi. Aynı şekilde, Ulusal İmalatçılar Derneği Başkanı Jay Timmons, bu tarifelerin imalatçılar için riskleri artıracağını belirtti ve yüksek maliyetlerin yatırımları, istihdamı ve tedarik zincirlerini tehdit ettiğini söyledi. Birçok birliğin tepkilerine rağmen, Amerikan İmalat Birliği Başkanı Scott Paul, bu adımın yerli imalatçıları ve işçileri önceliklendirdiğini belirterek, Trump'ın kararını "doğru yönde atılmış gerekli bir adım" olarak nitelendirdi.

Ekonomistler Ne Dedi?

Ekonomistler, Trump'ın bu hamlesinin küresel ticareti derinden etkileyeceğini ve ABD'nin resesyona girme ihtimalinin arttığını belirtti. Koç Üniversitesi profesörü Selva Demiralp, ABD'nin uyguladığı vergi oranlarını "misilleme" olarak adlandırmayı anlamanın zor olduğunu söyledi ve bu tarifelerin Trump'ın bakış açısını yansıttığını belirtti. Borsa İstanbul'un eski Genel Müdürü Prof. Dr. İbrahim Turhan, Trump'ın kararının küresel entegrasyonun sonu olabileceğini ve dünya genelinde daha sert bir realizmin hakim olacağını öngördü. Uluslararası Para Fonu'nun eski baş ekonomisti Ken Roggoff ise, Trump'ın gümrük vergisi hamlesinin küresel ticaret sistemine büyük bir darbe vurduğunu ve ABD'nin resesyona girme riskinin yüzde 50'ye çıktığını ifade etti.